Batangenyo Dictionary

Summer is here. And a lot of people will be flocking to Batangas for swimming. They might probably hear some words that will give them a puzzled look; (The look that I usually got from my friends when I studied in Manila.) especially if they’re heading to some parts of Batangas which still prevalently uses some of these words. I compiled a list of words that might be helpful for those vacationers. I for myself don’t know a third of these words. Some words are rarely used nowadays in my town. Perhaps the only the old folks uses them. Anyway can you recognize some of them?

• papagayu - saranggola
• sunggabe - yapusin
• baken - bakit
• idaw - patingin
• barino - yamot
• titimo - titigil - e.g."lintik na bata ito, pagkalikot di ka ga TITIMO ?"
• aldabis - garute
• langot - tapon
• apta - alamang
• yakir - sagi
• parsyagit - kabit
• hilim - hilo
• ulino - tanga
• lalanga-langa - tatanga-tanga
• ulaga - tanga
• sumbi - suntok
• mulay - barya
• tukil - kawayan/lagayan ng asin
• hihip - kawayang maliit ginagamit sa pagpapabaga ng kalang kahoy o uling
• abuhan - lutuan
• apuyan - posporo
• pahit - walang pera
• adyo - akyat
• laog - pusang gala
• bang-aw - asong ulol
• balatong - monggo
• hawot - tuyo
• lukbutan - bulsa
• burekak - prosti (Prosti is still pleasant to the ear)
• lag-ok - inom
• barikan - inuman
• ripinado - asukal na puti
• tungkab - natanggal
• ampiyas - anggi
• kurit - kurot
• nilabon - nilaga
• sulsihan - tahian
• lagnas - creek
• pumirmi - tumigil
• salugsog - matinik ng maliit na bagay sa balat
• kinalung - kinandung
• kitse - tansan
• pagatin - habulin
• subasob - nadapa/natumba
• maguyam - malanggam
• tampalasan - maaksaya
• tulin - bilis
• patikad - mabilis na umalis
• pultahan - gate
• bumba - poso
• pamispis - walis tambo
• sangkutsa - pakuluan
• bumubulak - kumukulo
• tuklong - chapel
• garute - pinalo/sinaktan
• samlang - tanga
• tungko - lutuan/kitchen area
• palusong - pauwi
• kapitira - takure (kettle)
• mayama - mayabang
• patikar - takbo
• sukib - ilalim
• banggerahan - lababo
• ismir - snab
• paltak - kahoy na nakabaon sa lupa
• salapi - pera
• pitaka - wallet
• uslet - usbong; labas
• biyabet - dala-dala
• mimiha miha - mahiyain
• dalaginding - teen-ager
• tutoy - batang lalaki
• nine/ineng - batang babae
• kaka - kapatid na lalaki/babae ng iyong ina o ama
• supling - anak
• pandalas - nagmamadali
• hingasing - hinihingal(mabilis ang pintig ng puso)
• paus - malat
• katal - nanginginig
• pusngat - tunog ng paputok
• payugyog - insektong kalimitan sa mga sulok sulok ng kuwarto
• pitik - gagamba (spider)
• hakot hakot - insekto rin na lagi naghahakot ng lupa para gawing bahay nila
• sulok - gilid
• alulor - gutter
• mapalot - mapanghe
• ngirngir - gilagid
• sipilyo - toothbrush
• ngise - ngite
• asbag - kabag ang tiyan
• kiriray - haliparot
• dag im - madilim
• dag is - ire
• habok - habol
• panahe - pisi
• kipit - tsenelas
• malag - tanga
• gulamot - kamay
• buliga - mata
• katalamitam - pakialamero/ pakialamera
• barukbok - (hmm, censored )
• banas - alinsangan
• kuyamad - baby kuto
• bang aw - asong ulol
• hipa - malanding babae
• latite - sobra sa tubig
• tagay - hija
• takeng - hijo
• pultahan - small foot bridge across the gutter
• paki kaliwa - makikiabot
• almasiga - floor wax
• bulyo - water container
• tabuge - balakang
• tumbong - pwet, bunga sa loob ng nyog
• sinturis - dalandan
• paminggalan - lababo
• labangan - pakainan ng baboy gawa sa semento
• usbaw - tanga
• taburite - upuan
• bangkito - maliit na upuan
• hantik - malaking pulang langgam
• kuyitib - langgam sa asukal
• apanas - maliit na langgam masakit mangagat
• lulumbo/ putakte - bee
• kilyawan - kulay dilaw na ibon
• pirit - maliit na ibon
• kurokya - kutong lupa
• bangkalang - bubuli
• asbag - mayabang
• wisyo - ulirat
• hibahib - masama ang pakiramdam dahil pagod
• lalaugan - lalamunan
• gaba - carma
• ma anghang - mayabang
• lumiban - tumawid
• sampiga - sampal
• kahanggan - kapitbahay
• bilot - bata/baby ng aso
• tubal - maruming damit
• ga - ba
• yayaon - aalis
• huntahan - kwentuhan
• gay-on - ganun
• kainaman/malma - grabe
• ganre - ganito
• sigpaw - panungkit ng prutas
• patuto - land marks or perimeter fence.
• staka - sanga ng Madre kakaw na ginagamit pambakod sa patuto.
• takuyan - ginagamit sa pagani ng palay, kape, paminta at etc.
• sawing - nilalagay sa ulo para hindi mainitan sa pagaani sa bukid
• gulok - itak
• karet - pangapas ng palay at etc.
• dulos - pangtagal ng damo, sagad sa lupa.
• lamak - sobra sobrang prutas or producto na di mabenta ng ayos.
• bugnos - nabubulok na mga niyog sa lupa
• kapulong - kausap
• barek - inom
• parine - parito
• pinagdale - binanatan
• ipod/usod - tabi ng konti
• binagi - inihaw
• pagerper - prosti (sure there’s a lot of words for whores here in Batangas)
• takin ng aso - kahol ng aso
• ganire - ganito
• are - ito
• ibo - galaw
• bahin - hatsing
• pawi - bura
• mamay - lolo
• nagdamusak - nagkalat

Can you add more?

From I Love Batangas

Compiled with the help of Jack Castillo